ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΑΣ
EN Facebook Instagram youtube
ShareThis
Ιστορία της Τυπογραφίας

H ιστορία της τυπογραφίας ξεκινάει στην Ευρώπη τον 15ο αιώνα, ωστόσο αρχαιολογικά ευρήματα δείχνουν πως εκτυπώσεις άρχισαν να πραγματοποιούνται και να εξελίσονται πολύ νωρίτερα στην Κίνα, μετά τον 2ο μ.Χ αιώνα, με τη χρήση πέτρινων πλακών, οι οποίες είχαν χαραγμένα πάνω τους τα κλασσικά κείμενα του Κομφούκιου. Είναι άγνωστο αν οι ευρωπαίοι εφευρέτες γνώριζαν για αυτή την εξέλιξη ή όχι, παρόλα αυτά οι πρώτες εκτυπώσεις εικόνων και κειμένου με τη μέθοδο της ξυλογραφίας άρχισαν να πραγματοποιούνται τα τέλη του 14ου αιώνα.
Πατέρας της τυπογραφίας θεωρείται ο Ιωάννης Γουτεμβέργιος, ο οποίος κατάφερε να συνδυάσει τα εργαλεία και τις τεχνολογίες της εποχής του (1440-1456) με αποτέλεσμα την πρώτη μηχανική, μη χειρόγραφη, αναπαραγωγή κειμένου. Η τυπογραφική διαδικασία γινόταν με τη χρήση τυπογραφικών μεταλλικών στοιχείων, τα οποία μελανώνονταν και άφηναν στο χαρτί ένα πιστό αντίγραφο του κάθε γράμματος.
Τον πρώτο καιρό η τυπογραφική τέχνη δεν ήταν τόσο διαδεδομένη και το βιβλίο δεν ήταν ένα καθημερινό και απαραίτητο αγαθό, με αποτέλεσμα οι τυπογράφοι να μετακινούνται πολύ συχνά με σκοπό την εύρεση δουλειάς, συνήθως σε πόλεις που ήταν κέντρο εμπορίου, τραπεζικών εργασιών ή έδρες κοσμικών και εκκλησιαστικών αρχόντων. Όλες οι διαδικασίες της τύπωσης, της έκδοσης και της διάθεσης των βιβλίων συγκεντρώνοταν στο πρόσωπο του τυπογράφου.
Σιγά σιγά η τυπογραφία άρχισε να καθιερώνεται στην αγορά, το αναγνωστικό κοινό να μεγαλώνει και οι τυπογράφοι να εγκαθίστανται σε κάποιον τόπο όπου ξεκινούσαν σταθερές επιχειρήσεις. Αυτή η εξέλιξη οδήγησε τον επόμενο αιώνα,τον 16ο αι. στο διαχωρισμό των τυπογραφικών και εκδοτικών δραστηριοτήτων και έκαναν την εμφάνισή τους επαγγέλματα όπως ο στοιχειοθέτης, ο στοιχειοχύτης, ο εκδότης και ο βιβλιοπώλης. Έτσι ο ρόλος του τυπογράφου περιορίζεται στην εκτέλεση εντολών του εκδότη και σε τεχνικά ζητήματα. Την ίδια περίοδο το βιβλίο αλλάζει όψη, παύει να μιμείται το χειρόγραφο στη μορφή και νέες τεχνικές βιβλιοδεσίας προσθέτουν αισθητική αξία στην εξωτερική του εμφάνιση.
Στη διάρκεια του 17ου αιώνα, εποχή μεγάλων συγγραφέων και μέτριων τυπογράφων, η οικονομική κρίση και η ισχυρή μοναρχία έφεραν εμπόδια στις εκδοτικές και τυπογραφικές διαδικασίες. (Αισθητή ήταν η κυριαρχία του θρησκευτικού βιβλίου.) Το βιβλίο απευθυνόταν πλέον σε ένα ευρύ, λιγότερο πλούσιο και λιγότερο μορφωμένο αναγνωστικό κοινό με την προσφορά φθηνότερου προϊόντος. Αυτό είχε ως συνέπεια την επικράτηση μιας προχειρότητας στην άσκηση της τυπογραφικής τέχνης. Τα βιβλία τυπώνονταν με φθαρμένα και κακομελανωμένα τυπογραφικά στοιχεία και σε χαρτιά μέτριας ή κακής ποιότητας. Το δεύτερο εμπόδιο ήταν ότι η απόλυτη μοναρχία και η ισχυρή εκκλησία προσπαθώντας να ελέγξουν την κριτική που δέχονταν μέσω του έντυπου λόγου, εφάρμοσαν αυστηρή λογοκρισία και βαριά φορολογία στο χαρτί και τα εισαγώμενα βιβλία. Παρόλα αυτά η αύξηση του αριθμού εκδόσεων δε μειώθηκε και τυπώθηκαν έργα σπουδαίων συγγραφέων.
Αντίθετα, ο 18ος αιώνας σηματοδοτεί την εποχή ακμής της τυπογραφίας. Η ποιότητα του βιβλίου βελτιώνεται, εγκαταλείπεται η βαριά διακόσμηση του τίτλου, η διάταξη του κειμένου είναι πιο προσεγμένη και η ποιότητα του μελανιού καλύτερη. Ο χαράκτης υποχωρεί και επιστρέφει ο τυπογράφος. Δίνεται μεγάλη σημασία στην αισθήτικη αξία του βιβλίου λόγω της προτίμησης των ευκατάστατων ομάδων (ευγενείς). Η λατινική γλώσσα εξασθενεί, η γνώση εκλαϊκεύεται, υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για την επιστήμη η οποία θα φέρει την ανθρώπινη ευτυχία. Τα θρησκευτικά βιβλία μειώνονται και κάνουν την εμφάνισή τους οι εφημερίδες, τα επιστημονικά περιοδικά καθώς και τα εγκυκλοπαιδικά λεξικά.
Με το ξέσπασμα της Βιομηχανικής Επανάστασης τον 19ο αιώνα επήλθε μια μεγάλη εποχή αλλαγών. Σημειώνεται μεγάλη πρόοδος στις επιστήμες και στην τεχνολογία, αύξηση του πληθυσμού των πόλεων και καθιερώνεται η υποχρεωτική εκπαίδευση και αυξάνεται το ποσοστό των εγγραμάτων. Όλα αυτά δημιούργησαν άνευ προηγουμένου ζήτηση σε έντυπο υλικό,γεγονός που οδήγησε στην ανάπτυξη της τυπογραφικής τεχνολογίας, η οποία για αρκετό καιρό συνυπήρχε με τις παραδοσιακές μεθόδους τυπογραφίας. Μερικά από τα τεχνολογικά επιτεύγματα που σημειώθηκαν κατ τη διάρκεια αυτού του αιώνα ήταν: η εκμηχάνιση της βιβλιοδεσίας, η εμφάνιση της λιθογραφίας, της στερεοτυπίας , των εκτυπωτικών μηχανών ,των μηχανικών πιεστηρίων,των στοιχειοθετικών μηχανών και η επιτάχυνση της χαρτοποιίας.

Ιωάννα Τζίμα - Νίκη Πλιάκη

Ιστορία της Τυπογραφίας
<< <
Απρίλιος 2024
> >>
Δε Τρ Τε Πε Πα Σα Κυ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
Σήμερα, Παρασκευή 26-04-2024
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
  • Ιωάννη Θεοτόκη 72, Κέρκυρα 49100
  • museum@ionio.gr
  • Τηλέφωνο: (0030) 26610-87439
ΩΡΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΩΝ
  • Καθημερινά: Κατόπιν συνεννόησης
  • Σάββατο - Κυριακή: Κλειστά
ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ
Ανάγνωση ΚειμένουΑνάγνωση Κειμένου Αναγνωσιμότητα ΚειμένουΑναγνωσιμότητα Κειμένου Αντίθεση ΧρωμάτωνΑντίθεση Χρωμάτων
Επιλογές Προσβασιμότητας